Anaokuluna başarılı bir başlangıç nasıl olmalı?
Evet okullar açıldı ve çocuklarımız artık okullu oldu. Anneler babalar bir yandan çocuğu okula gidecek yaşa geldiği için mutluluk duydu diğer yandan da okula gidebilecek kadar büyüdüğünü gördüğünüz için biraz hüzünlendi. Bazı ebeveynler de kendine biraz daha fazla vakit kalacağını düşündüğü için bir OH çekti.
Anaokuluna başlamak çocuğun okuldaki harika macerasının başlangıcıdır. Bu ilk temasın da hoş olması önemlidir. Aslında, anaokuluna geçiş iyi gidiyorsa, çocuğun daha sonra okulda motive olması ve ilk, hatta lise yıllarında başarılı olması daha olasıdır. Araştırmalar, çocukların okula geçiş sürecinin ilerideki okul motivasyonu ve azim düzeyi üzerinde bir etkiye sahip olduğunu göstermektedir.
Şimdi ise; biricik kızınızın/ oğlunuzun bu değişime rutin olarak adapte olup olmayacağını, bu sürede nelerle karşılaşacağımızı merak ederek bir sürü farklı duygu durumunun içine girip çıkıyoruz.
Evet, okulun ilk haftası birçok değişikliğe uyum sağlama zamanıydı ve geçti.
İlk hafta çocuğa nasıl yaklaşılmalı?
Eğer çocuğunuz ilk defa okula başlıyorsa bu ilk haftada okulla ilgili şemaları, anıları, önyargıları oluşacaktır. Bu nedenle güzel anılar biriktirmesi gelecek eğitim hayatı için çok önemli ve değerlidir.
Bu nedenle; çocuğunuzun okulla ilgili duygularını, özellikle olumluysa, onları dile getirmekte, yüksek sesle konuşmakta fayda var. Bu, çocuğun anaokuluna/ilköğretime başlamasının mutlu bir geçiş olduğunu görmesini sağlayacaktır. Bu süreç aşırı korumacı olan ebeveyn-çocuk ilişkilerinde daha sancılı ve uzun olabilir, çocuğunuz okula gitmekten endişe duyabilir.
Ebeveyn olarak, çocuğumuzun anaokulunu/okulunu sevmesine yardımcı olmak için önemli bir rolümüz vardır. Her gün küçük jestlerle, ona öğrenme için bir şevk verebilir ve çevresine uyum sağlamasına yardımcı olabilirsiniz.
Araştırmalar, ebeveyn katılımının sınıftaki başarılı ve motive olmuş bir çocuğun anahtarı olduğunu göstermektedir. Örneğin; çocuğunuza karşı sevgi dolu ve sevecen olmak, onun sorularını sakince cevaplamak, okula gitmeden önce ve okuldan sonra rutinler oluşturmak ve başkalarıyla nasıl iyi geçinebileceğinizi göstermek ebeveynin sorumluluğunda olan davranışlardır.
Çocuğumuz okula başlamadan önce; uyum sağlaması için yaklaşan okul günü hakkında onunla konuştunuz, okula adaptasyonunu sağlamak için her gün okulun belirlediği saatlerde çocuğunuzla bilirlikte okulda bulundunuz, öğretmeniyle görüştünüz çocuğunuzla ilgili konuları aktardınız, okulla birlikte yeni rutinleri olacağını ve büyüdüğü içinde bu rutinlere uyacağını onunla paylaştınız, büyüme fikri de onun gayet hoşuna gitti.
Aynı zamanda bir şeylerin olumsuz anlamda değişmeyeceğini akşam olduğunda anne/babasının onu almaya geleceğini anlattınız ve duyguları hakkında konuştunuz, birlikte kalem-defter-çanta gibi ihtiyacı olan şeyleri almaya gittiniz, sürece onu da dahil ettiniz, okulda boyamalar, geziler, masallar, oyunlar oynayacağını anlattınız ve okula giriş kısmı başarılı bir şekilde geçti.
Çocuğunuz ilk haftadan sonra okula gitmek istemiyorsa ne yapmalıyız?
İlk defa okula giden çocuklarda sosyal-duygusal yeni bir çevreye uyum sağlaması zaman alabilir ve bu doğal bir süreçtir.
Çocuğun okula gitmek istemediği zaman onu anladığınızı ve sorunun ne olduğunu anlamaya çalıştıktan sonra okula gitmesi konusunda kararlı olmalısınız.
Okul deneyimi olan ve tatil dönüşü okula gitmek istemeyen çocuklara nasıl yaklaşılmalı?
Tatil dönüşü de okula uyum sağlamak, eşyalarını akşamdan hazırlamak, parktan eve erken saatte dönüp erken uyku rutinine alışmak zaman alabilir. Bu geçişi aile olabildiğince yumuşak yapmalı ve artık park yok! (havaların halen sıcak olması nedeniyle de dışarıdaki etkinliklere katılmasına izin verilebilir.), arkadaşlarla oynamak yok! Okullar açıldı diye baskıcı söylemler yerine daha ılımlı ve sakin cümlelerle çocuğun okul rutini ve sorumlulukları hatırlatılarak yapılmalıdır.
Çocuk okuldan eve geldikten sonra aile üyelerinin okul hakkında sürekli konuşması, sadece okulda ne yediği-içtiği ile ilgilenilmesi, yeni sınıf arkadaşı ile yaşadığı olumsuz bir ayrıntıya bağlı kalarak aynı konuların konuşulması kesinlikle sağlıklı değildir bu çocuğun algısının da farklı bir yere çekilmesini sağlar.
Çocuğa okuldan sonra açık uçlu, düşünmesi ve kendi duygusunu ifade etmesini sağlayan aşağıdakilere benzer sorular sorulmalıdır.
Alternatif Sorular :
•Seni bugün güldüren neler oldu?
•Bana gördüğün ya da yaptığın bir iyilikten bahseder misin?
•Hiç şahit olduğun kibar olmayan bir davranış oldu mu?
•Ders aralarında arkadaşlarınla neler yaptın?
•Bu haftayı anlatacak bir kelime seçsen, bu ne olurdu?
•Kimse seni güldürecek komik bir şeyler yaptı mı?
•Hiç ağlayan biri oldu mu?
•Yaratıcı neler yaptın?
•Bugün başına gelen en güzel şey neydi?
•Bugün kimseye yardım ettin mi?
•Kimseye teşekkür ederim dedin mi?
•Öğlen yemeğini kiminle beraber yedin?
•Okulda anlamadığın bir konunun anlatıldığı oldu mu?
•Bugün seni kim/ne heyecanlandırdı?
•Günün en az/en çok sevdiğin kısmı neydi?
•Bugün sınıfınızdan okula gelmeyen kimse var mıydı?
•Hiç kendini güvende hissetmediğin oldu mu?
•Duyduğunda seni şaşırtan neler öğrendin?
•Gördüğünde seni düşündüren neler vardı?
•Bugün kimlerle oynadın?
•Bana dün bilmediğin, bugün bildiğin bir şeyler anlatsan bu ne olurdu?
•Seni zorlayan bir şey oldu mu?
•Öğlen yemeğini sevdin mi?
•Bugün kimsenin başına kötü bir şey geldi mi?
•Bugün hiç cesurca davrandığın anlar oldu mu?
•Bugün derste neler hakkında sorular sordun?
•Bize bugünün en sevdiğin iki anını anlat.
•Yarın için heyecanla beklediğin neler var?
•Bugün uymakta zorlandığın en zor kural neydi?
•Bana benim bilmediğim bir şey öğretmeye ne dersin?
•Eğer bugünle ilgili tek bir şey değiştirme şansın olsaydı, bu ne olurdu?
•Sınavın için hazır hissediyor musun? Üzerine konuşmak istediğin herhangi bir şey var mı?
•Bugün öğretmenini neler güldürdü? Peki neler kızdırdı?
•Seni neler gururlandırdı?
•Neler sana sevildiğini hissettirdi?
•Bugün öğrendiğin yeni kelimeler oldu mu?
• Eğer sınıfta oturma düzenini
değiştirebilseydin nasıl değişiklikler yapardın?
•Eğer yarın öğretmenle rollerinizi değiştirme şansınız olsaydı, sen sınıfta neler anlatmak isterdin?
Öneri Kitap:
Şirin Yuvaya Gidiyor – Christine Naumann-Villemin – Kır Çiçeği Yayınları